Familiebedrijf overnemen

Nederland is mede groot geworden door familiebedrijven. Al jarenlang zijn het deze bedrijven die groeien, domineren en zelfs internationaal alle markten weten te veroveren. Voor een overname van een familiebedrijf gelden dezelfde regels, al zijn er wel wat specifieke kenmerken.

Wat is een familiebedrijf?

Meer dan de helft van alle bedrijven is een familiebedrijf. De definitie van een familiebedrijf als het voor meer dan 50% eigendom is van één familie, en tenminste twee leden van de directie lid zijn van deze familie. De familie moet beslissingsbevoegd zijn over de strategie en opvolging in het bedrijf.

Bekende Nederlandse voorbeelden zijn Blokker, Zeeman en Van der Valk. Ook in het midden- en kleinbedrijf zijn familiebedrijven enorm populair.

Jouw familiebedrijf laten groeien dankzij overnames? Brookz.nl biedt een groot aanbod aan bedrijven, handig stappenplan en hulp bij het bepalen van de bedrijfswaarde.

Een familiebedrijf overnemen

Bedrijfsovernames van familiebedrijven gaan juridisch niet veel anders dan andere bedrijfsovernames. In de meeste gevallen betreft het een aandelentransactie. Het bedrijf wordt omgezet of bestaat al uit de besloten vennootschap als ondernemingsvorm. Na een waardebepaling van de aandelen kan een nieuwe eigenaar deze overnemen. Bij een meerderheidsbelang kun je officieel spreken van het eigendom van het bedrijf.

Die theorie gaat op voor elke bedrijfsovername. Emotioneel en financieel is het overnemen van een familiebedrijf vaak wel wezenlijk anders. Als het bedrijf binnen de familie blijft, gelden er vaak specifieke afspraken en voorwaarden. Bijvoorbeeld over de overnamesom: kinderen zijn meestal onvoldoende vermogend en meestal willen ouders hun zoon of dochter niet direct met een torenhoge schuld opzadelen.

Als ouders wil je soms niet je kinderen met een torenhoge schuld opzadelen.

De overname kan een gevoelige kwestie zijn. Niet alleen voor de direct betrokkenen, maar ook voor eventuele broers, zussen of werknemers. Zeker als er meerdere familieleden theoretisch gezien kans zouden maken op de overname of als er dankzij een erfenis ook andere emoties een grote rol spelen.

Zowel qua proces als fiscale gevolgen van de overname is het aan te raden al enkele jaren voor de uiteindelijke overdracht te starten met de voorbereiding. Ook mentaal gezien kan het geen kwaad om tijdig advies in te winnen.

Een gefaseerde overname door kinderen

Over het algemeen wordt geadviseerd om de overname gefaseerd plaats te laten vinden. Zeker als het vertrouwen goed zit, bijvoorbeeld bij een overname van vader op zoon of dochter waarbij de vader uiteindelijk met pensioen gaat, kunnen overnames goed worden gefaseerd en deze overnames blijken vaak succesvol.

De nieuwe generatie kan, na eventueel een paar jaar externe werkervaring te hebben opgedaan, het bedrijf al leren kennen als de ouders nog aan het roer staan. Door werkzaam te zijn op de verschillende afdelingen binnen het bedrijf leert de opvolger het bedrijf zo van binnenuit kennen.

Bij een overname door familieleden is het vaak raadzaam om de overdracht gefaseerd te laten plaatsvinden.

Kennis over de bedrijfsvoering zorgt voor een flinke boost in de kans van slagen! Ook als de overname rond is en een ouder nog deels als adviseur verbonden blijft kan dit het succes stimuleren.

Overname van een familiebedrijf financieren

Als het een overname betreft binnen de familie wordt er relatief weinig vreemd vermogen gezocht. Investeerders en andere financiers brengen extra kosten als rente, dividend of in ieder geval extra administratie met zich mee, en vaak vindt de oude eigenaar de continuïteit en gezondheid van de onderneming net zo belangrijk als de nieuwe eigenaar.

Vaak blijft de oude eigenaar deels als investeerder in de onderneming. Bijvoorbeeld als eigenaar van het pand, activa, of als kleinere aandeelhouder, om zo de overname beter betaalbaar te maken. Denk aan een constructie waarbij de holding eigendommen verhuurt aan de werkmaatschappij. Op die manier hoeft de nieuwe generatie niet direct vanaf de eerste dag de volledige koopsom over te maken.

Financiers brengen extra kosten als rente, dividend of in ieder geval extra administratie met zich mee.

De overname kan dan in delen worden uitgevoerd. De nieuwe eigenaar kan activa of andere zaken zo stap voor stap terugkopen met de winst die uit de onderneming komt. Als er wel extern kapitaal nodig is dan is het, door een goed eigen vermogen en vaak een langere historie met gezonde cijfers, goed mogelijk dit goedkoop en gemakkelijk te financieren met behulp van bijvoorbeeld banken.

Investeerders wordt zelden de kans geboden om in een goed lopend familiebedrijf mee te financieren.  Als die kans er wel is, betekent dat vaak ook het einde van de status als familiebedrijf.

Denk je na over een bedrijfsovername? Brookz.nl biedt een groot aanbod aan bedrijven, handig stappenplan en hulp bij het bepalen van de bedrijfswaarde.

Van familiebedrijf naar een beursnotering

Veel grote bedrijven zijn als familiebedrijf gegroeid maar de status dankzij een beursnotering, fusie of investeerder verloren. Bij beursondernemingen als Heineken of Philips is een ‘gewone’ directie aanwezig die de dagelijkse zaken van het bedrijf waarneemt, en zijn er ook andere aandeelhouders.

Ook een overname van een familiebedrijf heeft dit vaak tot gevolg. Alhoewel de familie werkzaam is in het bedrijf en de familie een duidelijke rol heeft in het succes van het bedrijf, kan het voorkomen dat bedrijven na verloop van tijd niet meer kunnen worden geclassificeerd als familiebedrijf.